Czym jest zachowek i komu się należy?

Zdarza się, że zmarły zostawia po sobie testament, w którym osoby z jego najbliższej rodziny zostają pominięte. Nie oznacza to jednak, że nie mają oni prawa do spadku. W takich przypadkach mogą się starać o odzyskanie zachowku od spadkobierców. W jaki sposób? Czym dokładnie jest zachowek? Jakich osób z rodziny zmarłego dotyczy?

Zachowek — co to jest?

Zachowek nierzadko przedstawiany jest jako substytut spadku. Warto zaznaczyć, że osoba spisująca testament nie ma obowiązku uwzględniania w nim najbliższej rodziny. Może zapisać swój majątek np. przyjaciołom lub dalszym krewnym albo pominąć któregoś z członków najbliższej rodziny. Jeśli tak się stanie, takie osoby mają jednak prawo starać się o odzyskanie połowy majątku przysługującego im zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego. Jeśli natomiast są one niezdolne do pracy albo małoletnie — mogą im przysługiwać nawet ⅔ wartości majątku, który otrzymaliby, gdyby zmarły nie zapisał testamentu.

Świadczeniem przysługującym bliskim zmarłego pominiętym w testamencie jest właśnie zachowek. Dokładną jego wysokość należy obliczyć na podstawie kilku zmiennych wymienionych w kodeksie cywilnym.

Kto i w jaki sposób może starać się o zachowek?

Warto podkreślić, że o zachowek może się starać określona grupa osób. W niej są: zstępni, a więc dzieci, wnuki oraz prawnuki, a także rodzice, jeśli dziedziczyliby oni spadek, gdyby nie został sporządzony testament. Załatwiając sprawy spadkowe, dobrze skorzystać z pomocy radcy prawnego mającego odpowiednie doświadczenie. 

Należy przy tym pamiętać, że mamy 5 lat od ogłoszenia testamentu, aby ubiegać się o zachowek. Ponadto warto zaznaczyć, że jeśli wypracowanie kompromisu z osobami ujętymi w testamencie będzie trudne, odzyskanie zachowku może zająć więcej czasu.